Educatie
Wat kunnen we nog meer ontdekken?
Wij willen kinderen en volwassenen met aandacht leren kijken en gebruiken hiervoor de methodes Visual Thinking Strategies en Visible thinking.
Dit zijn leermethodes met open vragen over kunst, waarbij vaardigheden als kritisch denken en (visuele) geletterdheid verbeteren door middel van geleide groepsdiscussies. Deelnemers leren beter luisteren naar elkaar en op een veilige, respectvolle manier een discussie met elkaar aangaan.
Workshops
Michal Butink geeft workshops rondom de methodiek Visible Thinking. Visible Thinking is in 2000 ontwikkeld door Project Zero van de Universiteit van Harvard geïnspireerd op Visual Thinking Strategies. Bij Visible Thinking (VT) kan er gekozen worden uit verschillende routines die kritisch denken, analyseren en onderzoekend leren stimuleren. VT is net als VTS gebaseerd op het stellen van open vragen, maar heeft als uitgangspunt het denken zichtbaar te maken. VT wakkert nieuwsgierigheid aan en ontwikkelt een beter begrip voor objecten of afbeeldingen. Het stimuleert het langer kijken naar een kunstwerk – ‘slow looking’, nauwkeurig observeren en interpreteren, het kritisch en creatief kijken en denken en deelnemers voelen zich meer betrokken en gemotiveerd bij het kijken naar kunst. Er wordt ingegaan op de doelen van de verschillende routines die worden ervaren door vooral actief deel te nemen en te oefenen. De workshops worden op maat gemaakt.
Neem contact op voor meer informatie.
Eerder werkte Beeldmakers voor oa. Stichting de Vrolijkheid, Museum Dordrecht, Arnhems Museum, Nederlands Fotomuseum, Framer Framed, Frans Hals Museum, HKU, Rijksacademie, AMFI, AHK Amsterdam, SO de Hasselbraam, Leonardo da Vinci school, Karel de Grote Hogeschool Antwerpen, de Willibrord school en Basisschool De Catamaran.
"Ik ben fan van Visible Thinking én fan van Michal. Ze heeft meerdere keren het team museumdocenten van Museum Arnhem getraind. Met succes. Tijdens museumlessen en rondleidingen wordt onze bezoeker uitgenodigd om met elkaar in gesprek te gaan over de kunstwerken. De Visible Thinking methode stimuleert nieuwsgierigheid en motiveert om samen verder te kijken. Dat maakt het kijken spannend; telkens ontdek je met elkaar nieuwe aspecten en ontstaan er andere interpretaties. Zo leer je van elkaars standpunten en onthoud je goed wat je hebt gezien. Michal begeleidt dit heel prettig, ook het voorbereiden van de training verloopt heel soepel, goed afgestemd op ons museum.”
Femke Hogenbosch, teamleider educatie Museum Arnhem
VTS Basistraining
Open inschrijving
De VTS training wordt in een kleine groep (max 5 deelnemers) gegeven waardoor er veel aandacht en ruimte is voor individuele vragen en behoeftes. De ochtenden vinden plaats in de studio van Beeldmakers in de Houthavens in Amsterdam en wordt er ingegaan op de theoretische achtergrond van de methode. In de middagen wordt er geoefend d.m.v. coaching in het Stedelijk Museum.
Prijs voor deze tweedaagse training: €550,-
Voor ZZPers met een laag inkomen hanteert
Beeldmakers een speciale korting (30%) en kost de training €385,-*
Deze prijzen zijn excl. BTW, entree museum en lunch.
Ben je werkzaam in de culturele of creatieve sector? Voor deze training kun je heel eenvoudig een PPO subsidie aanvragen. PPO draagt een derde van de kosten bij. Kijk hier voor meer informatie.
* Deze korting geldt alleen als je geen gebruik kan maken van het PPO
Neem contact op bij interesse en voor de nieuwe data.
In company
Tweedaagse VTS Basistraining
De Visual Thinking Strategies Basistraining bestaat uit twee trainingsdagen. In de ochtenden wordt er stilgestaan bij de theorie van VTS. De methodiek wordt doorgrond en er wordt ervaren hoe het is om deel te nemen aan een VTS gesprek. In de middagen oefenen alle deelnemers als VTS gespreksleider op zaal onder leiding van een coach.
Beeldmakers heeft veel ervaring in het geven van VTS trainingen in de museale wereld, o.a. aan het Nederlands Fotomuseum, Framer Framed, Allard Pierson, Singer Laren en Foam.
Neem contact op voor de mogelijkheden en prijzen.
"Deze training is een absolute aanrader. VTS is een laagdrempelige maar diepgaande methode om kunst in het onderwijs (0-100) in te zetten. Michal is zeer deskundig en weet alles helder over te brengen met gevoel voor humor en respect. De training heeft mij ook veel geleerd over het belang van stille processen en subtiliteit. De dubbele rol als groeplid en als oefenende gespreksleider gaven waardevolle inzichten. Kom ook meedoen dus en pas het vooral toe want de wereld wordt hier echt beter van!"
Titia Sprey, Atelier in een Koffer
"Beeldmakers gaf voor Lijm-lab een inspirerende training. Deze methode geeft onze kunstenaar-docenten een extra middel om gesprekken over kunst te begeleiden en om met deelnemers aan onze workshops, jong of ietsje ouder, op het eigen werk te reflecteren. De combinatie van theorie en praktijk en de vakkundige, enthousiasmerende begeleiding maakten deze twee dagen tot een leerzaam feest.”
Marieke Hunze, directeur Lijm-lab
"Als hoofd educatie van het Allard Pierson was ik al bekend met de methode die ik van grote meerwaarde vind binnen reguliere rondleidingen en als een op zichzelf staande activiteit naast de reguliere rondleidingen. Dit is de reden dat we de rondleiders van het Allard Pierson nu ook getraind hebben in de VTS methode om nog meer dan voorheen een goede dialoog met leerlingen, studenten en overige museumbezoekers te kunnen voeren. We leren op een andere manier naar de werken in het museum kijken, maar leren ook beter naar elkaar te kijken en te luisteren. Ook de taalverrijking die door de VTS methode ontstaat is van meerwaarde voor het museumbezoek.”
Olav den Brekel, hoofd educatie Het Allard Pierson
Coaching
Wil je je VTS vaardigheden aanscherpen?
VTS facilitators die een basis- of gevorderen VTS training hebben gevolgd kunnen meedoen met coaching sessies. Dit kan zowel live als online. Stuur een mail als je interesse hebt en bij genoeg aanmeldingen kunnen we als groep van start. Je kunt ook coaching aanvragen voor een groep museumdocenten. Ook is het mogelijk om begeleiding te krijgen bij het aanleren van meer (andere) Visible Thinking routines. Michal Butink werkt met verschillende groepen museumdocenten (oa Nederlands Fotomuseum, Museum Dordrecht, Arhems museum).
"Michal is een hele kundige, duidelijke trainer en coach, die op de juiste momenten op een vriendelijke manier, streng weet te zijn, waardoor je steeds weer terug bij de les komt. Haar eigen ervaringen met en enthousiasme over VTS prikkelden en inspireerden mij heel erg. Zeker een aanrader bij interesse in het leren van VTS."
Esther van den Brink van Archeoles: archeoloog, historicus en museumeducator/workshopdocent
"Ik heb genoten van de professionele en zorgvuldige begeleiding van Michal. Een aanrader voor iedereen die wil kennismaken en oefenen met VTS"
Petra Berghorst, Docent VO en Masterstudent Kunsteducatie
"De eerste keer kreeg ik een black-out bij het begin van mijn beurt maar werd zachtaardig aangemoedigd. Ook de feedback was met invoeling gegeven wat fijn was, gericht op het positieve en met respect voor het individu."
Linnemore Nefdt, educator Framer Framed
"Altijd spannend als je net begint en iemand kijkt mee en gaat er iets van vinden… Maar ik voelde me veilig genoeg om dat te doen, het naast elkaar zitten had een goede en prettige uitwerking. En ik vond Michal heel lief en leuk en grappig in het geven van feedback."
Wendy Ho, hoofd educatie Framer Framed
Ontwikkelen programma's
Op zoek naar een educatie programma waarbij de leerlingen centraal staan en waar vanuit een onderzoekende houding geleerd kan worden?
Michal Butink ontwikkelt educatieve programma's waarbij de methodes VTS Visual Thinking Strategies is een op onderzoek gebaseerde methodologie (ontwikkeld door MoMA NY) met open vragen over kunst, waarbij vaardigheden als waarnemen, kritisch denken en (visuele) geletterdheid verbeteren door middel van geleide groepsdiscussies. De gespreksleider is geen bron van kennis maar faciliteert het gesprek volgens een vast patroon. en VTVisible Thinking is in 2000 ontwikkeld door Project Zero van Universiteit van Harvard geïnspireerd op Visual Thinking Strategies. centraal staan en/of het uitgangspunt zijn. De leerdoelen van de 21st century skills worden hier voorop gesteld. Ze stoelt hierbij op jarenlange ervaring; ze ontwikkelde workshops voor het Foam, Fotografiemuseum Amsterdam, schoolbrede educatie projecten voor Beeldmakers, educatieprogramma voor het Tijdelijk museum, het online educatie programma ‘Bekijk het maar’ voor Framer Framed en ze ontwikkelde i.s.m. filosofe Ruby Knipscheer een programma voor 'De Eregalerij' van het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam. Filosofie en Visual Thinking Strategies vormen de basis van de workshop 'Ik ben, dus ik zie', met het thema identiteit.
Ook op zoek naar een nieuw educatie programma, inhoudelijke input of een visie voor bestaande educatie programma’s. Neem contact op voor meer informatie.
Bekijk het maar!
Tijdens Corona is een online kunsteducatie programma voor groep 7&8 PO en klas 1 VO ontwikkeld door Michal Butink van Beeldmakers ism Framer Framed. Framer Framed is een tentoonstellingsruimte in Amsterdam Oost. Voor scholen is er nu het online lespakket 'Bekijk het maar!’ beschikbaar. Het bestaat uit filmpjes met werkbladen, zodat leerlingen zelf aan de slag kunnen met de kunstwerken en ze toegang krijgen tot kunstonderwijs.
Framer Framed werkt samen met Beeldmakers. Michal Butink gaf al twee keer de VTS training aan de medewerkers en is betrokken bij het inhoudelijk ontwikkelen van het educatie progamma en coached de medewerkers. Centraal in de educatieve aanpak van Framer Framed staat de democratische en onderzoekende benadering. Het ondersteunen van de kracht van ieder individu en van de zoektocht naar een eigen identiteit zijn daarbij belangrijk. Niet het overbrengen van kennis, maar het faciliteren van onderzoek en eigen creativiteit zijn het doel.
Vanaf 8 jaar past Framer Framed VTS (Visual Thinking Strategies) als methode toe in programma’s voor kinderen. Vertrouwend op hun eigen observaties en ontvankelijk voor de gedachten van anderen ontwikkelen jongeren kritisch kijken en denken.
Ik ben, dus ik zie, workshop Eregalerij Nederlands Fotomuseum
Michal Butink ontwikkelde samen met filosoof Ruby Knipscheer de workshop voor de Eregalerij in het Nederlands fotomuseum.
Tijdens de workshop ‘Ik ben, dus ik zie’ onderzoeken de leerlingen hun eigen identiteit en hoe deze identiteit ervoor zorgt dat zij bepaalde vooroordelen ontwikkelen. De leerlingen bezoeken de Eregalerij en zullen VTS (Visual Thinking Strategies) gesprekken voeren met de museumdocent om de beelden te interpreteren. Vervolgens zullen de leerlingen een filosofisch gesprek voeren om hun verschillende interpretaties te bespreken. Na dit onderzoek zullen de leerlingen creatief aan de slag gaan met fotografie. De workshop is ontwikkeld voor de bovenbouw van primair onderwijs en voortgezet onderwijs.
Kijklessen
Wat kunnen we nog meer ontdekken?
Kinderen leren al decennia begrijpend leren lezen, maar het vak begrijpend leren kijken bestaat nog steeds niet. Zeker in een tijd waar kinderen constant omringd worden door beelden is het belangrijk dat leerlingen met aandacht leren waarnemen en zich bewust worden van hun eigen interpretatie en die van anderen. In deze kijklessen waar we de methode Visual Thinking Strategies gebruiken gaat het om open en zonder oordeel kijken naar kunstwerken, waarbij er geen sprake is van goed of fout. De nadruk ligt op nieuwsgierigheid, onderzoek en ontdekken. Leerlingen luisteren naar elkaar en bouwen op elkaar voort. Dat maakt het kijken spannend; telkens ontdekken ze met elkaar nieuwe aspecten en geven er nieuwe en andere interpretaties aan. Zo leren leerlingen meebewegen met elkaars zienswijzen en interpretaties om deze zo beter te begrijpen, accepteren en respecteren. De opbrengsten voor basisschoolkinderen sluiten naadloos aan bij de 21th skills..
Visual Thinking Srategies is een op onderzoek gebaseerde leermethode met open vragen over kunst, waarbij vaardigheden als waarnemen, kritisch denken en (visuele) geletterdheid verbeteren door middel van geleide groepsdiscussies. De gespreksleider is geen bron van kennis maar faciliteert het gesprek volgens een vast patroon.
Online sessies
Give yourself permission to wonder
Workshops, en actieve lezingen of een kennismaking met een VTS gesprek kan ook online. Dit leert de ervaring tijdens de Coronatijd. In een sessie van 1,5 uur kan zo kennis gemaakt worden met de methodieken door ze zelf te ervaren, ervaringen uit te wisselen en wat meer te horen over de ontstaansgeschiedenis en achtergrond.
Je kan altijd contact opnemen bij interesse en in overleg wordt gekeken wat er mogelijk is.
Kunst van het kijken
Wist je dat mensen gemiddeld 28,63 seconde naar een kunstwerk kijken? Uit onderzoek is gebleken dat mensen meer tijd besteden aan het lezen van het bordje dan aan het werkelijk bekijken en beleven van het kunstwerk. Wil je ook eens echt de tijd nemen en kunst op een andere manier ervaren? Wil je je ook leren om je persoonlijk te verbinden met een kunstwerk? Doe dan mee met De Kunst van het Kijken.
In de workshop staan de deelnemers centraal en door het stellen van open vragen ontstaat er een gesprek waar van tevoren niets vast ligt. De gespreksleider is zonder bron van kennis. Het gaat om open kijken naar kunstwerken, waarbij er geen sprake is van goed of fout. Je luistert naar elkaar en bouwt op elkaar voort. Dat maakt het kijken spannend; telkens ontdek je met elkaar nieuwe aspecten en geef je er nieuwe en andere interpretaties aan. De methodes Visual Thinking Strategies en Visible Thinking worden hiervoor gebruikt.
1 keer in de maand organiseert Michal Butink de Kunst van het Kijken in het Stedelijk Museum in Amsterdam. De volgende vindt plaats op vrijdagavond 20 mei van 19.30-21.30 uur. Je kunt je hier opgeven.
“Het samen kijken naar een schilderij toont ons hoe verschillend we zijn, iets wat ons niet verdeelt maar juist samenbrengt, omdat er niet wordt geoordeeld. Verbonden in ons uniek zijn. De uniciteit van ons mensen, dat we kijkend naar hetzelfde allen andere dingen zien en denken. Het kijken zonder oordeel werkt voor onze sociale gezondheid, ons samenleven, als een harmoniserend medicijn. Het een moment stilte nemen om naar een werk (naar iets, naar de ander, de situatie) te kijken, zonder te hoeven oordelen, positief of negatief te zijn. Nee, enkel en alleen kijken: ‘Wat gebeurt er?’ en ‘Waaraan zie je dat?’ is voor onze global society een pad naar begrip en respect voor jezelf en elkaar.”
Akelei Herzberg, deelnemer aan ‘De Kunst van het Kijken’, Stedelijk Museum Amsterdam
Deze workshop kan ook worden geboekt voor een groep op een locatie naar wens. Aantal deelnemers max. 12.
Ervaringen
Michal Butink werkte o.a. met Het Allard Pierson, Dordrechts Museum, Museum Arnhem, Nederlands Fotomuseum, Framer Framed, Breda Photofestival, Cinedans, Erasmus Hogeschool Brussel, Cultuureducatie met Kwaliteit, Artez Arnhem, Rietveld Academie, Willem de Koning, Auriscollege
“Wat een feest om met zijn allen zo lang en met aandacht naar kunst te kijken. Door de VTS methode is er eindeloos veel te ontdekken en vergeet je het kunstwerk nooit meer.”
Taartrover Iris, grafisch ontwerper
“Als hoofd educatie van het Allard Pierson was ik al bekend met de methode die ik van grote meerwaarde vind binnen reguliere rondleidingen en als een op zichzelf staande activiteit naast de reguliere rondleidingen. Dit is de reden dat we de rondleiders van het Allard Pierson nu ook getraind hebben in de VTS methode om nog meer dan voorheen een goede dialoog met leerlingen, studenten en overige museumbezoekers te kunnen voeren. We leren op een andere manier naar de werken in het museum kijken, maar leren ook beter naar elkaar te kijken en te luisteren. Ook de taalverrijking die door de VTS methode ontstaat is van meerwaarde voor het museumbezoek.”
Olav den Brekel, hoofd educatie Het Allard Pierson
“VTS heeft me nieuw gereedschap in handen gegeven om met studenten op een open en heldere manier over andermans en eigen werk te spreken. Het helpt om samen met studenten naar de juiste woorden te zoeken en hen bewust te maken van wat ze ervaren. VTS geeft mij enorm veel voldoening in het beter analyseren van wat ik zie en wat dat (allemaal) betekenen kan.”
Nienke Rooijakkers, regisseur en dramaturg
“De tweedaagse VTS training wordt met veel passie voor deze bijzondere VTS techniek gegeven. Michal is heel enthousiast, duidelijk en staat open voor alle vragen. Tijdens de training ondervind je zelf de bijzondere kracht van de VTS techniek en word je meteen zo enthousiast dat je het wilt doen! Er is voldoende ruimte om met de aangeleerde theorie aan de slag te gaan in de praktijk. Er is veel ruimte voor reflectie en feedback op een hele prettige manier. Echt een aanrader!”
Dicky Jansen, Studio Dicky, kunsteducatie voor kinderen
“Werk je met kinderen in het (kunst)onderwijs? Zou je het leuk vinden om samen te kijken naar kunst? Dan raad ik je aan om de super inspirerende 2 daagse training VTS te volgen bij Michal. Je leert VTS kennen en ervaren. Waarnemen, met aandacht luisteren, begrip voor elkaar, verbinding en groei.”
Femke Stalpers, atelierpedadoog
“De trainer is duidelijk meester van de inhoud, heeft alles geinternaliseerd - zij werd the inhoud! Haar liefde voor de techniek en enthusiasme werkte aanstekelijk.”
Linnemore Nefdt, educator Framer Framed
“Michal is een hele kundige, duidelijke trainer, die op de juiste momenten op een vriendelijke manier, streng weet te zijn, waardoor je steeds weer terug bij de les komt. Haar eigen ervaringen met en enthousiasme over VTS prikkelden en inspireerden mij heel erg. Zeker een aanrader bij interesse in het leren van VTS.”
Esther van den Brink van Archeoles: archeoloog, historicus en museumeducator/workshopdocent
“Michal is een sterke trainer. Ze kan helder uitleggen, en had op iedere vraag een kernachtig antwoord klaar. Ik ervaarde Michal als een enthousiasmerende vertegenwoordiger van de VTS-methode.”
Jip van Steenis, Framer Framed
“Michal Butink inspireert, motiveert, komt krachtig over en is echt een deskundige, zowel in praktische als theoretische zin. Het geduld van de trainer en coaches zijn heel mooi. Het is niet alleen een training in kijken, maar ook in luisteren en het leert je beter in te leven in het denken van anderen in de groep. Het parafraseren werkt aan taalverrijking. Mooi! Het is ook een training in leren nieuwsgierig open te durven zijn.”
Olav van Brekel, (toenmalig) hoofd educatie Nederlands Fotomuseum
“Ik ben overall heel positief over de VTS training en de methode. Ik denk dat de methode meer met zich meebrengt dan alleen het kijken naar kunst. Het is aandacht geven aan dat waar je naar kijkt, of dat nu een kunstwerk is, of een uitdaging waar je als groep voor staat. Het is leren kijken en luisteren. Luisteren naar elkaar, elkaars observaties en argumenten respecteren, en het accepteren van verschillende meningen. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan het ontwikkelen van een kritische houding om te komen tot meer inzichten en andere perspectieven, verdieping in het geobserveerde, zonder het juiste verhaal of één waarheid na te streven. Een hele mooie methode om mee te geven aan de mens en de samenleving.”
Wendy Ho, hoofd educatie Framer Framed
"Ik ben fan van Visible Thinking én fan van Michal. Ze heeft meerdere keren het team museumdocenten van Museum Arnhem getraind. Met succes. Tijdens museumlessen en rondleidingen wordt onze bezoeker uitgenodigd om met elkaar in gesprek te gaan over de kunstwerken. De Visible Thinking methode stimuleert nieuwsgierigheid en motiveert om samen verder te kijken. Dat maakt het kijken spannend; telkens ontdek je met elkaar nieuwe aspecten en ontstaan er andere interpretaties. Zo leer je van elkaars standpunten en onthoud je goed wat je hebt gezien. Michal begeleidt dit heel prettig, ook het voorbereiden van de training verloopt heel soepel, goed afgestemd op ons museum.”
Femke Hogenbosch, teamleider educatie Museum Arnhem
Van Safe naar Brave
De laatste jaren wordt steeds meer gesproken over ‘Safe spaces’; online en offline ruimtes van geborgenheid en veiligheid waar iedereen zichzelf kan en mag zijn met een wederkerig respect voor elkaar. Vooral de veiligheid van kwetsbare of gemarginaliseerde groepen wordt binnen een ‘Safe space’ gegarandeerd. Maar hoe voorkom je dat een vrije ruimte een ruimte van vrijblijvendheid wordt? Wanneer er sprake is van situaties van vooroordelen, racisme en of kwetsend taalgebruik kan een ‘Safe space’ alleen niet genoeg zijn, maar is een zogenaamde ‘Brave space’ nodig.
Je hebt als gespreksleider of museumdocent een open houding. Je accepteert zonder (zichtbaar) oordeel wat mensen inbrengen in een gesprek. Dat voelt heel prettig en schijnbaar inclusief. Maar is dit wel altijd zo? Sommige opmerkingen bevatten een inhoud die je niet wil herhalen. Dat kan een opmerking zijn waarin bijvoorbeeld aannames zitten over bepaalde groepen mensen – of er wordt een stereotype geuit. Hoe kan je dit soort opmerkingen horen en herkennen? Wat is ervoor nodig om anders te gaan luisteren? En hoe kijken we naar de rol van gespreksleider? Welke verantwoordelijkheid voel je? Waar begint en eindigt die? Hoe kan je je eigen morele kompas volgen, en tegelijkertijd een spreker in haar of zijn waarde laten als iemand iets zegt dat misschien wel tegen jouw waarden indruist?
In deze workshop gaan we met elkaar puzzelen op deze ingewikkelde vragen. Verwacht van deze workshop geen kant en klare antwoorden en durf het ‘ongemak’ aan.
Deze workshop is er nu ook voor open inschrijving. Neem contact op bij interesse en voor data.
"Deze workshop gaat in op de vaak gesloten houding vanuit een bepaalde achtergrond en zorgt voor bewustwording hoe hier juist een meer open opstelling zonder (voor-)oordelen mogelijk is om iedereen mee te kunnen nemen. Heel waardevol en soms ook confronterend."
Herlof Schürmann, museumdocent Museum Arnhem
"De training is enorm leerzaam. Er wordt een veilige en kwetsbare omgeving gemaakt waar iedereen mag en kan zeggen wat nodig is. Een mooie omgeving om aan het licht te mogen brengen van wat op dat moment zichtbaar wil worden."
Sean Nelissen, museumdocent Museum Arnhem
"De training 'van safe naar brave' heeft mijn zelfvertrouwen gesterkt om het gesprek te blijven aangaan over onderwerpen die complex zijn en gevoelig liggen. De trainster reikte behalve gespreksonderwerpen ook prettige hulpmiddelen aan, zoals the wheel of privilege. De eyeopener die dit voor mij bracht, was dat je je niet hoeft te schamen voor je privilege, maar dat je je bewust moet zijn van de voorsprong in macht die je dit geeft en hoe je dit in kunt zetten. Ik denk er nog regelmatig over na hoe dat werkt en of ik dit in praktijk ook zo ervaar, en wat dit dan betekent."
Annemiek Franzen-van Herk, kunsteducatie & kinderfilosofie